De nieuwe Star Wars ‘Rogue one’ is een donkere en verwarrende film. Zeker in het begin, want geen van de personages ken je al uit de andere Star Wars films. Maar je wordt toch meegesleept in het verhaal en het ‘galaxy far away’, waar ook deze film zich afspeelt, lijkt dan plots niet meer zo ver weg. En griezelig herkenbaar. Het verwarrende begin van de film blijkt namelijk opzet. Het duurt even voordat je de personages begrijpt, en zo is het bedoeld. Wie is er goed en wie is er kwaad? Wie is de vijand? Tot diep in de film is het antwoord niet duidelijk. En zelfs de personages lijken daarover te twijfelen. Er heerst een diep wantrouwen. De personages lijden duidelijk, net als wij, aan het post truth fenomeen. Ze zijn niet meer zwart/wit, maar grijs. Het zijn helden die fouten maken, die zich vergissen en gedood hebben in naam van hun ideaal. Dat maakt het verhaal juist zo sterk. De helden zijn bang. En mooi kwetsbaar. Onze hele moderne tijd en al zijn problemen herken je in de film. Ze zit gespiegeld in dat vreemde universum dat Star Wars heet. De veranderende rol van Amerika, de opkomst en terreur van IS zijn duidelijk herkenbaar. Maar het gaat ook dieper. Het gaat over onze angst. Ons onvermogen en onze schroom om iets te doen aan de nieuwe situatie in de wereld, om ons lot in eigen handen te nemen. Dat maakt deze film juist zo intens en ontwrichtend. Hoe gedurfd van Disney. Hoe griezelig herkenbaar is de spiegel die de film ons voorhoudt. Kunst als spiegel van de maatschappij. Het is een oude gedachte. Maar zo maatschappelijk relevant vandaag. Want na het kijken van de film, wordt er over gesproken en over nagedacht. Maar wat hebben we nu eigenlijk gezien? Waar gaat die film over? Wordt de oorlog verheerlijkt? Of zet de film zich juist af tegen de oorlog? 'If you are neutral in situations of injustice, you have chosen the side of the oppressor', zei aartsbisschop Desmond Tutu van Zuid-Afrika. Gelukkig blijven Star wars en Disney niet op de vlakte en nemen ze positie in. Maar pas helemaal op het einde, zoals het past in een goed sprookje. Disney weet hoe dat werkt. Op het einde wordt slecht weer zwart en goed weer wit. En gaan we buiten met een positieve boodschap over samen werken en hoop. Wat ben ik blij dat deze film zo breed bekeken zal worden, over de hele wereld zullen er miljoenen bezoekers zijn. Wat een schat, wat een waarde. Als alle 15 jarigen die deze film gaan kijken, al maar even nadenken over de boodschap en in de spiegel durven kijken die Disney hen voorhoudt, is dat een enorme verwezenlijking. Aan ons nu om met die boodschap verder aan de slag te gaan en de realiteit ook op om te buigen naar een positieve noot. En vooral, de boodschap uit te dragen in onze teksten, tv programma’s, boeken, schilderijen, strips, … Want verboden kunstwerken bestaan in onze maatschappij gelukkig nog niet. En dat zou ik graag nog lang zo houden. May the force be with us. Jeswecan
- Jes Van Gaever